Steeds meer jongeren die in een pleeggezin verblijven, volgen ook hoger onderwijs binnen de pleegzorgsituatie. Sinds de inwerkingtreding van het decreet pleegzorg, waarvan Vlaams parlementslid Katrien Schryvers hoofdindiener was, steeg hun aantal van 96 in het academiejaar 2015-2016 tot 329 in het voorbije academiejaar, een stijging van maar liefst 242,7 procent. Dat vernam Schryvers in antwoord op parlementaire vragen die ze hierover stelde. “Ongetwijfeld heeft de automatische toekenning van een studietoelage en het feit dat we pleegzorg mogelijk hebben gemaakt tot de leeftijd van 25 jaar, aan de basis hiervan. De decretale maatregelen missen dus hun effect niet”, aldus Schryvers.
In 2022 deden ruim 30.000 kinderen en jongeren een beroep op ondersteuning van een jeugdhulporganisatie omwille van een moeilijke thuissituatie. Ongeveer een derde van hen vindt een plek in een pleeggezin, dat kan zijn voor enkele dagen of voor een bepaalde periode. Wanneer een pleegkind of pleeggast langer dan een jaar in een pleeggezin woont, gaat het over langdurige of perspectiefbiedende pleegzorg.
“Met het decreet Pleegzorg zorgden we er een aantal jaren geleden voor dat pleegzorg de eerste te overwegen hulpverleningsvorm zou worden voor kinderen en jongeren die tijdelijk niet meer thuis kunnen blijven. Voor de meeste kinderen is de geborgenheid van een gezinsomgeving immers meer aangewezen dan te verblijven in een voorziening”, vertelt Vlaams parlementslid Katrien Schryvers, “Daarenboven werkten we een aantal ondersteuningsmaatregelen voor pleegouders uit.”
Schooltoeslag en studietoelage
Eén van die ondersteuningsmaatregelen is het automatisch recht op een volledige schooltoeslag (voor basis- en secundair onderwijs) of studietoelage (voor hoger onderwijs) voor pleegkinderen en pleeggasten die ten minste een jaar in een pleeggezin verblijven. “Oplopende studiekosten mogen immers geen beletsel vormen om de pleegzorg voort te zetten”, zegt Schryvers daarover.
Sterke stijging van het aantal pleegkinderen in het hoger onderwijs
Uit cijfers die Vlaams parlementslid Katrien Schryvers opvroeg bij Vlaams minister voor Onderwijs Ben Weyts (N-VA) blijkt een opvallende stijging van het aantal jongeren dat in een pleeggezin verblijft en met deze automatische toekenning van een studietoelage hoger onderwijs volgt. Hun aantal steeg van 96 voor het schooljaar 2015-2016 tot 329 studenten voor het academiejaar 2022-2023. Dat is een stijging van maar liefst 242,7 procent. “In 2018 maakten we het mogelijk dat pleegzorg kan doorlopen tot de jongere 25 jaar oud is en niet moet stoppen op de leeftijd van 21 jaar”, zegt Schryvers, “Het is duidelijk dat de automatische toekenning van een studietoelage en de verlenging van de mogelijkheid om als jongere in een pleeggezin te blijven tot de leeftijd van 25 jaar meer jongeren de gelegenheid geeft om binnen pleegzorg een diploma hoger onderwijs te behalen. Vroeger konden jongeren niet altijd hun studies beëindigen terwijl ze in een pleeggezin verbleven. Bovendien vormde de kost van het hoger onderwijs een rem op het verderzetten van pleegzorg als een pleegkind hoger onderwijs ging volgen.”
Sinds 1 september 2021 loopt de studiefinanciering ingevolge een decreet van Schryvers bovendien ook door wanneer het pleegkind van pleeggezin verandert, maar in totaal minstens een jaar binnen pleegzorg blijft. “We stelden vast dat in een aantal gevallen de automatische studietoelage wegviel omdat een pleegkind in de loop van het jaar veranderd was van pleeggezin. Onrechtvaardig natuurlijk, en dat hebben we dan ook onmiddellijk aangepakt. Een pleegkind dat hoger onderwijs volgt, moet die studies immers kunnen verderzetten, ook als hij of zij omwille van bepaalde omstandigheden in een ander pleeggezin wordt opgevangen. Ook dat effect laat zich zien in de cijfers.”
|
Aantal studenten in een pleeggezin met een studietoelage, per schooljaar
|
|
’15-’16
|
’16-’17
|
’17-’18
|
’18-’19
|
’19-’20
|
’20-’21
|
’21-’22
|
’22-’23
|
|
96
|
142
|
139
|
179
|
225
|
263
|
317
|
329
|
“Met de verschillende maatregelen die we de voorbije jaren hebben genomen om kinderen en jongeren die in een pleeggezin verblijven en hun pleeggezinnen te ondersteunen, zoals de automatische toekenning van de studiefinanciering en het optrekken van de leeftijd voor pleegzorg tot 25 jaar wilden we ervoor zorgen dat financiële bekommernissen geen reden meer zouden zijn om pleegjongeren ervan te weerhouden verder te studeren”, zegt Schryvers, “Ook voor hen is dat immers ontzettend belangrijk om hun kansen voor de toekomst te verzekeren. Bovendien kunnen de pleeggezinnen zo zelf gemakkelijker hun huis en hun hart blijven openstellen, ook als de jongeren hogere studies volgen. Ik ben blij te zien dat die maatregelen effect hebben. Dat jongeren een diploma halen, is immers goed voor henzelf én voor heel de maatschappij.”
