In 2022 zag Nupraatikerover.be, de chatbox gericht op kinderen en jongeren die slachtoffer zijn of vragen hebben over seksueel misbruik en kindermishandeling, een stijging van 16 procent in het aantal gevoerde gesprekken tegenover 2021, zo blijkt uit cijfers die Vlaams parlementslid Katrien Schryvers opvroeg bij Vlaams minister van Welzijn Hilde Crevits. De chatbox wint aan bekendheid en jongeren durven blijkbaar meer in gesprek gaan. Dat is positief. Anderzijds baart het feit dat veel jongeren zich wenden tot de chatbox zorgen over het aantal jongeren dat slachtoffer is van misbruik of mishandeling. De meest gemelde problematiek blijft seksueel misbruik en de meerderheid van de chatters blijven meisjes.
In 2022 bestond Nupraatikerover.be tien jaar. Aanvankelijk was de chatbox vooral gericht op kinderen en jongeren die slachtoffer waren of vragen hadden over seksueel misbruik, maar in 2016 werd het doelthema verbreed naar alle vormen van kindermishandeling. De werking is ingebed bij het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling. “Zo is een nabije opvolging en verdere hulpverlening mogelijk,” zegt Vlaams parlementslid Katrien Schryvers.
Het aantal chatgesprekken bij Nupraatikerover.be stijgt jaar na jaar. Terwijl het in 2015 nog ging over 187 gesprekken op een heel jaar, werd er in 2019 al 601 keer gechat. Tijdens het coronajaar 2020 kende het aantal oproepen een grote toename, tot 914 gesprekken op een jaar. Hoewel de coronacrisis voorbij is, blijft het aantal oproepers en gesprekken stijgen. “Ongetwijfeld heeft dat ook te maken met een betere bereikbaarheid. Sinds 2021 ontvangt Nupraatikerover.be immers extra middelen. Daardoor konden de openingsuren worden uitgebreid”, aldus Schryvers.
Zo is de chat van maandag tot en met donderdag ‘s avonds open van 19u tot 22u, met twee beantwoorders die de chatbox bemannen. Daarnaast is de chat op woensdag- en vrijdagnamiddag open. Er wordt ook voortdurend geïnvesteerd in samenwerking met andere (online) diensten en de bekendmaking van de chat via verschillende kanalen.
90 gesprekken per maand
In 2022 steeg het aantal gesprekken met 16,4 % tegenover 2021, namelijk. van 923 tot 1074. Dat zijn er gemiddeld 90 per maand of drie per dag. In totaal beantwoordde nupraatikerover.be 747 oproepers. 688 van hen kwamen effectief naar de chat, met de andere 59 was er enkel contact via mail, zo vernam Schryvers in antwoord op haar parlementaire vraag aan minister voor Welzijn Hilde Crevits.
Meisjes tussen 12 en 17 jaar
De meerderheid van de oproepen was afkomstig van meisjes (81%). 14% van de oproepen kwam van jongens. De meeste oproepers waren tussen 12 en 14 jaar (33%) en tussen 15 en 17 jaar (32%). Een achtste (12%) was 18 tot 20 jaar en 10% was ouder dan 24 jaar. 3% van de oproepers was tussen 9 en 11 jaar (3%) en 5% tussen 21 en 24 jaar. Dit is een gelijke trend met voorgaande jaren.
Seksueel misbruik blijft, zoals in de voorgaande jaren, de grootste categorie van gemelde problematieken (41%). Respectievelijk 15% en 16% van de oproepen ging over emotionele mishandeling en verwaarlozing, en over lichamelijk mishandeling en verwaarlozing. Procentueel is er wel een stijging merkbaar rond seksueel misbruik als gemelde problematiek. Dit kan gelinkt worden aan de inkanteling van de chat na seksueel geweld naar 1712 en Nupraatikerover.be, zo vernam Schryvers.
20% van de oproepen werd ondergebracht onder de categorie ‘andere/onduidelijk’. “In zulke gevallen ging het over vragen over verliefdheid of seksualiteit”, zegt Schryvers. “Deze oproepers krijgen een zorgzame doorverwijzing naar andere hulplijnen of informatieve websites.”
Gemiste oproepen
2.608 oproepers die in 2022 tijdens de openingsuren op de chatknop klikten, konden niet onmiddellijk een gesprek krijgen. Dat zijn er meer dan in 2020, een uitzonderlijk jaar omwille van de coronamaatregelen. “Dat er meer chatgesprekken worden gevoerd en meer jongeren zich aanmelden, toont aan dat de chatbox meer bevraagd wordt en meer gekend is bij het doelpubliek. Er werd dan ook geïnvesteerd in campagnes op sociale media, onder meer met behulp van influencers, en in een hogere vindbaarheid van de website op basis van zoektermen”, zegt Schryvers. “Spijtig genoeg brengt deze grotere bekendheid en het hogere aantal oproepers ook mee dat er meer gemiste oproepen waren.”
Overgaan tot interventie en hulpverlening
“Het is hoe dan ook een goede zaak dat jongeren hulp zoeken naar aanleiding van geweld en misbruik waar zij mee in contact komen”, zegt Schryvers, “Niet alleen vinden zij bij Nupraatikerover een luisterend oor, indien nodig kan er ook worden overgegaan tot interventie en hulpverlening, zoals het contacteren van reeds lopende hulpverlening, een doorverwijzing naar het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling uit hun regio, het organiseren van crisishulp...”
“Er is de afgelopen jaren al flink geïnvesteerd in de hulplijnen, maar gelet op het succes ervan vraag ik de minister het aantal oproepers goed te blijven monitoren, zodat naar de toekomst toe de capaciteit verder kan worden verhoogd en de openingsuren kunnen worden uitgebreid indien dit noodzakelijk blijkt. Want als jongeren de stap over de drempel durven zetten om te spreken over seksueel misbruik of mishandeling, moeten we ervoor zorgen dat ze zo goed mogelijk worden geholpen.”
