Het aantal tijdelijke huisverboden blijft stijgen. Het totaal van 662 dossiers die in 2023 werden aangemeld bij de Vlaamse justitiehuizen betekent een stijging van maar liefst 174 of 35,5% tegenover 2022. Met 264 dossiers of bijna 40% van het totale aantal lag het zwaartepunt van het aantal tijdelijke huisverboden in 2023 opnieuw in provincie Antwerpen. Het justitiehuis Antwerpen nam daarvan het leeuwendeel voor zijn rekening met maar liefst 191 dossiers, meer zelfs dan het totale aantal in heel de provincie Limburg, zo blijkt uit info die Vlaams parlementslid Katrien Schryvers (cd&v) opvroeg. “Het is een goede zaak dat de maatregel steeds meer ingang krijgt. Tegelijkertijd leren een aantal recente, tragische gebeurtenissen ons dat een ‘en-en-aanpak’ nodig is. Denk aan de combinatie met een stalkingalarm en de enkelband met slachtofferapplicatie”, zegt Schryvers.
Sinds een aantal jaren kan de rechter aan daders van huiselijk geweld een tijdelijk huisverbod (THV) opleggen. Sinds 2020 hebben de justitiehuizen de opdracht om deze daders op te volgen. Nadat de Vlaamse justitiehuizen dat eerste jaar in totaal 217 dossiers voor een tijdelijk huisverbod (THV) ontvingen, groeide dat aantal jaar na jaar, tot 662 in 2023, zo blijkt uit vragen die Vlaams parlementslid Katrien Schryvers stelde aan Vlaams minister voor Justitie Zuhal Demir (N-VA). “De bekendheid en de toepassing van het tijdelijk huisverbod blijft duidelijk toenemen en dat is een goede zaak. Het laat immers toe om een conflict tot rust te laten komen en terug toe te werken naar een meer stabielere situatie”, aldus Schryvers.
Justitiehuis Antwerpen op kop, West-Vlaanderen blijft achter
Al vanaf het moment dat het tijdelijk huisverbod mogelijk werd, bleken er grote regionale verschillen in de toepassing ervan. De maatregel wordt nog altijd het vaakst toegepast in de provincie Antwerpen. Van de 662 dossiers over heel 2023 ontvingen de justitiehuizen in de provincie Antwerpen er maar liefst 264 of niet minder dan 39,9%. Het grootste deel van die dossiers (191) wordt aangemeld bij het justitiehuis van Antwerpen zelf.
De jaarlijkse stijgingen in het aantal dossiers dat de justitieassistenten opvolgen, doen zich voor in nagenoeg elke provincie. Enkel in Brussel werden vorig jaar vier dossiers minder geregistreerd dan in 2022. De gerechtelijke arrondissementen Leuven en die van West-Vlaanderen blijven op het vlak van de tijdelijke huisverboden steevast achterop hinken. Het verschil tussen het aantal dossiers daar en het aantal dossiers in de justitiehuizen elders in Vlaanderen wordt zelfs jaar na jaar groter. “Ik heb er al herhaaldelijk op aangedrongen om informatie en goede praktijken over deze maatregel te delen”, zegt Schryvers, “Het is goed dat het THV steeds meer ingang vindt in verschillende regio’s, maar we moeten er toch voor kunnen zorgen dat iedereen in gelijke mate mee op de kar springt. De mate waarin slachtoffers via deze maatregel thuis kunnen blijven en de dader intussen wordt opgevolgd, mag niet afhankelijk zijn van de plaats waar men woont.”
|
THV 2020
|
THV 2021
|
THV
2022
|
THV 2023
|
2023 t.o.v. 2022
|
GA Leuven
|
Justitiehuis Leuven
|
|
3
|
9
|
23
|
|
Totaal
|
|
3
|
9
|
23
|
155,6%
|
GA.Brussel
|
Justitiehuis Brussel
|
4
|
46
|
60
|
56
|
|
Totaal
|
4
|
46
|
60
|
56
|
-6,7%
|
GA.Antwerpen
|
Justitiehuis Antwerpen
|
83
|
134
|
148
|
191
|
|
Justitiehuis Mechelen
|
16
|
28
|
25
|
41
|
|
Justitiehuis Turnhout
|
14
|
26
|
27
|
32
|
|
Totaal
|
113
|
188
|
200
|
264
|
32%
|
GA.Limburg
|
Justitiehuis Hasselt
|
46
|
54
|
58
|
89
|
|
Justitiehuis Tongeren
|
43
|
57
|
53
|
86
|
|
Totaal
|
89
|
111
|
111
|
157
|
41,4%
|
GA.Oost-Vlaanderen
|
Justitiehuis Gent
|
2
|
12
|
43
|
49
|
|
Justitiehuis Oudenaarde
|
3
|
2
|
12
|
21
|
|
Justitiehuis Dendermonde
|
|
17
|
37
|
55
|
|
Totaal
|
5
|
31
|
92
|
125
|
35,9%
|
GA.West-Vlaanderen
|
Justitiehuis Ieper
|
2
|
|
5
|
3
|
|
Justitiehuis Kortrijk
|
4
|
4
|
11
|
10
|
|
Justitiehuis Veurne
|
|
1
|
0
|
0
|
|
Justitiehuis Brugge
|
|
0
|
0
|
6
|
|
Totaal
|
6
|
5
|
16
|
19
|
18,8%
|
Totaal
|
217
|
384
|
488
|
662
|
35,7%
|
Vaak verlengingen
Het tijdelijk huisverbod duurt in de regel twee weken, maar het kan verlengd worden tot maximaal 3 maanden. In 2023 werden niet alleen 662 dossiers opgestart, maar ook 624 dossiers afgesloten, waarvan 256 in de provincie Antwerpen. In 469 van die 624 dossiers werd het tijdelijk huisverbod verlengd, zo vernam Schryvers nog. De gemiddelde duur van het tijdelijk huisverbod bedroeg vorig jaar 66 dagen.
Schryvers besluit dat in het tegengaan van intrafamiliaal geweld een 'en-en-aanpak' nodig is. "Een nulrisico bestaat helaas niet, maar we moeten er alles aan doen om de mazen van het net zoveel mogelijk te sluiten. Recente initiatieven - federaal én Vlaams - zoals het mobiel stalkingalarm en de enkelband met slachtofferapplicatie, dienen zo snel mogelijk en maximaal uitgerold te worden”, zegt het parlementslid. Om dit mogelijk te maken moet volgens Schryvers een correcte wettelijke context gecreëerd worden. “En daar stopt het niet. We moeten de mensen op het terrein, denk aan parketten, beter bekend maken met de mogelijkheden. Of en in welke mate je hier beroep op kan doen, mag niet afhangen van de plek waar je woont. Elk slachtoffer verdient maximaal bescherming.”