Vrouwen blijven ondervertegenwoordigd in de Vlaamse gemeenteraden én schepencolleges. Naar aanleiding van Internationale Vrouwendag op 8 maart vraagt Vrouw & Maatschappij, de vrouwenbeweging van cd&v, de Vlaamse regering om werk te maken van een strenger genderquotum in de schepencolleges, naar het voorbeeld van Wallonië. Daar geldt al sinds 2012 de regel dat minstens één derde van de leden van een verschillend geslacht moet zijn in het schepencollege. "Tijd dat Vlaanderen die stap ook zet," klinkt het bij V&M-voorzitter Lynn Callewaert.
Vlaanderen hinkt achterop
In Vlaanderen geldt immers de wettelijke verplichting dat er bij de samenstelling van het college van burgemeester en schepenen minstens één lid van een ander geslacht moet zijn. “Bij ons is het quotum dus minder streng dan bij onze Waalse collega’s en dat laat zich merken in de cijfers”, aldus nog Lynn Callewaert.
Zo is sinds de lokale verkiezingen van oktober 2024 18,5% van de Vlaamse burgemeesters een vrouw, terwijl dat in Wallonië 22,4% is. Ook in de schepencolleges scoort Vlaanderen minder goed qua gendergelijkheid: 39,9% van de Vlaamse schepenen zijn vrouwen, tegenover 43% in Wallonië.
"Die cijfers tonen aan dat Vlaanderen een inhaalbeweging te maken heeft, en daar zijn structurele maatregelen voor nodig", vindt Vrouw & Maatschappij.
Vrouwen willen wel, maar botsen op drempels
"We zien bij elke verkiezing dat er heel wat vrouwen zijn die zich kandidaat stellen en zich met volle goesting willen inzetten voor hun gemeente. Maar eens de effectieve functies verdeeld worden, verdwijnen ze te vaak uit beeld”, zegt Lynn Callewaert nog, “Dat is geen gebrek aan ambitie, maar wel het gevolg van onder meer oude structuren en een onaangepaste vergadercultuur.”
“Niet in het minst voor vrouwen - die toch nog altijd de hoofdmoot van de huishoudelijke taken op zich nemen – kan de combinatie van het huishouden, de kinderen, een job én een (lokale) politieke loopbaan soms pittig zijn”, weet ook Vlaams parlementslid Katrien Schryvers (cd&v), “Zeker omdat het lokaal politiek engagement vaak op vrijwillige basis wordt opgenomen. Uit respect daarvoor is het belangrijk om elke vorm van participatie in de lokale afdeling, groot of klein, te waarderen en aan te moedigen.”
Vanuit die optiek maakte V&M een charter op waarmee lokale cd&v-afdelingen zich kunnen engageren tot een gezinsvriendelijke vergadercultuur. Concreet betekent dit onder meer dat vergadermomenten tijdig worden aangekondigd en dat de vooropgestelde begin- en einduren worden aangehouden. Hybride vergaderingen worden aangemoedigd alsook begrip voor onvoorziene privéomstandigheden die aanwezigheden zouden kunnen verhinderen.
Minister Hilde Crevits: "Tijd voor structurele garanties."
Vlaams minister voor Binnenlands Bestuur Hilde Crevits (cd&v) steunt de oproep van Vrouw & Maatschappij: “Er zijn heel wat vrouwen die zich graag politiek engageren en de stem van vrouwen willen laten weerklinken in het beleid. Met de verplichte genderquotaregel voor kandidatenlijsten werd een belangrijke stap gezet. Op die manier kon ik zelf in het Vlaams Parlement mijn engagement opnemen. Op lokaal niveau is er ook een garantie ingebouwd dat colleges niet enkel uit mannen of vrouwen mogen bestaan. De stem van de kiezer is essentieel en het is voor mij belangrijk dat mensen zich vertegenwoordigd voelen. We moeten daarom vrouwen blijven aanmoedigen om te kiezen voor een lokaal engagement.”
De minister belooft dan ook werk te maken van de drempels waardoor vrouwen minder kiezen om een lokaal mandaat op te nemen.
Met dank aan Miet Smet: voortbouwen op het pionierswerk
Vrouw & Maatschappij grijpt Internationale Vrouwendag ook aan om hulde te brengen aan haar oprichtster, Miet Smet. "Zonder Miet Smet stond de vertegenwoordiging van vrouwen in de politiek er vandaag heel anders voor," zegt Lynn Callewaert, "Dankzij haar visionaire strijd voor genderquota op de lijsten en haar niet-aflatende inzet voor gelijke kansen is de deur opengezet voor talloze vrouwelijke politici. Het is aan ons om dat werk verder te zetten en te versterken.”
Vrouw & Maatschappij: gendergelijkheid is geen luxe, maar noodzaak
Vrouw & Maatschappij benadrukt dat gendergelijkheid in de lokale politiek geen luxe-eis is, maar een absolute noodzaak voor een democratie die haar hele bevolking wil vertegenwoordigen. "Lokale besturen nemen beslissingen over mobiliteit, zorg, jeugd, klimaat, noem maar op," besluit voorzitter Lynn Callewaert. "Vrouwen moeten mee aan de knoppen zitten. Vlaanderen kan en moet beter doen."