Uit een bevraging die Vlaams parlementslid Katrien Schryvers deed over de prijzen van de verschillende Vlaamse crematoria blijkt dat geen van hen een sociaal tarief hanteert voor kwetsbare mensen. “Bij een aantal intercommunales is er wel een lager tarief wanneer het OCMW de crematie bekostigt. Maar mensen voor wie het OCMW de begrafenis niet regelt en die toch een lager inkomen hebben, moeten wel altijd het hoogste tarief betalen”, aldus Schryvers. Zij doet dan ook een oproep naar de crematorium-intercommunales om meer aandacht te hebben voor mensen die het financieel moeilijk hebben.   

Steeds meer mensen kiezen na een overlijden voor crematie: in 2021 voerden de crematoria in Vlaanderen in totaal 48.622 crematies uit, daarmee werd 75 procent van de overledenen gecremeerd. “Sterven maakt onlosmakelijk deel uit van het leven. Het behoort tot de basisdienstverlening van de lokale besturen om voor hun burgers te voorzien in een betaalbare mogelijkheid van lijkbezorging”, vindt Vlaams parlementslid Katrien Schryvers.

Vlaanderen telt 12 crematoria. Elk van hen hanteert eigen prijzen. Uit een bevraging van Katrien Schryvers bij al die crematoria blijkt dat het tarief voor een gewone crematie van een volwassen persoon op een weekdag doorgaans ligt tussen 500 en 540 euro. Het crematorium van Hasselt springt eruit met een lager tarief, nl 450 euro. Vaak betalen inwoners uit een gemeente die niet is aangesloten bij een crematorium nog een supplement van 25 tot 75 euro.

Sociaal tarief

“Voor mensen met een financiële kwetsbaarheid daarentegen, is er geen andere prijs”, stelt Schryvers vast, “Nochtans zouden we toch mogen verwachten dat de lokale besturen die deel uitmaken van de crematorium-intercommunales bijzondere aandacht hebben voor deze doelgroep.”

Een aantal crematoria rekenen wel een lagere prijs aan wanneer de kosten voor de lijkbezorging, en dus ook de crematie, worden gedragen door een OCMW. Het crematorium Westlede (Aalst, Sint-Niklaas en Lochristi) betaalt in dat geval de crematie zelfs helemaal terug. In Kortrijk loopt het verlaagd tarief terug tot 75 euro, terwijl in Hasselt altijd het gewone tarief van 450 euro wordt aangerekend.

“Deze manier van werken zorgt ervoor dat de kost voor het lokaal bestuur lager is, maar niet iedereen met beperkte middelen is daarmee geholpen. Een echt sociaal tarief voor kwetsbare mensen bieden de crematoria niet aan”, aldus Schryvers, “Dat betekent dat voor wie het OCMW de kosten van de begrafenis niet op zich neemt, maar toch beperkte middelen heeft, de crematoria geen enkele tegemoetkoming aanbieden. Deze mensen moeten de kost dus volledig zelf dragen en met een crematiekost van meer dan 500 euro is dat vaak helemaal geen evidentie.”

Schryvers stelde de vraag naar een sociaal tarief in de bevraging die ze deed bij de crematoria en kaartte de kwestie ook aan bij Vlaams minister voor Binnenlands Bestuur Bart Somers door middel van een parlementaire vraag. Hoewel die benadrukte dat het tot de autonomie van de intercommunale behoort om het ‘sociaal tarief’ ook uit te breiden naar andere crematies dan degene die gebeuren op kosten van het OCMW, beaamde hij wel dat het goed is dat het debat over een uitbreiding van het sociaal tarief wordt gevoerd. Tijdens de laatste bijeenkomst van het Verenigd Netwerk van Openbare Crematoria zou het thema ook aan bod zijn gekomen, vernam Schryvers.

Als ik via mijn parlementair werk de discussie over een lager tarief voor mensen die het financieel moeilijk hebben, heb kunnen aanzwengelen, dan ben ik daar tevreden mee. We moeten er immers voor blijven zorgen dat de kosten voor een crematie haalbaar en betaalbaar blijven. Mensen moeten vrij kunnen beslissen welke vorm van lijkbezorging zij verkiezen. Zo’n vrije keuze kan immers ook helend zijn. De kost van een crematie mag dan niet de doorslaggevende factor zijn bij de keuze tussen de begraving of crematie van het stoffelijk overschot. Daarom roep ik de crematoria-intercommunales op om nu ook echt werk te maken van een sociaal tarief voor mensen met een laag inkomen”, besluit Schryvers, “Een waardig en betaalbaar afscheid en lijkbezorging is het minste dat we iedereen als maatschappij moeten geven.”