Vijf dagen na de start van de campagne over de Commissie tot Erkenning en Bemiddeling voor institutioneel misbruik en geweld uit het verleden werden al 119 aanmeldingen ontvangen. Dat is meer dan het tienvoud van het aantal aanmeldingen dat toekwam tijdens de eerste negen maanden van het jaar. Dat vernam Vlaams parlementslid Katrien Schryvers in antwoord op een parlementaire vraag aan Vlaams minister van Justitie Zuhal Demir (N-VA). Schryvers is tevreden dat nu zoveel mensen toch de stap zetten en de weg vinden naar het krijgen van erkenning voor hun leed, maar roept tegelijk op om ervoor te zorgen dat de commissie deze toestroom ook kan verwerken.
De Commissie tot Erkenning en Bemiddeling voor institutioneel misbruik en geweld uit het verleden ging op 1 december 2014 van start, naar aanleiding van de parlementaire werkzaamheden rond de getuigenissen van misbruik en geweld in jeugd- en onderwijsinstellingen van twee en meer decennia geleden. Hiermee gaf de Vlaamse Regering toen uitvoering aan een resolutie die het Vlaams Parlement op initiatief van Vlaams volksvertegenwoordiger Katrien Schryvers goedkeurde. Doelstelling van de commissie is om slachtoffers de steun en erkenning te geven die zij verdienen voor het leed dat hen werd aangedaan.
Aanvankelijk ging het om een tijdelijke commissie, maar in juli 2018 besloot het Vlaams parlement in uitvoering van één van de aanbevelingen van de commissie grensoverschrijdend gedrag waarvan Katrien Schryvers voorzitter was en op haar voorstel om de Commissie een permanent karakter te geven en de werking ervan uit te breiden. Op 18 december 2020 bestendigde de Vlaamse Regering deze beslissing. Zo worden niet enkel meer gevallen van institutioneel geweld en misbruik behandeld, maar ook situaties van grensoverschrijdend gedrag in alle gezagsrelaties, relaties met gelijken en intrafamiliale context. Terwijl feiten voorheen langer dan 15 jaar geleden gebeurd moesten zijn, werd deze termijn teruggebracht tot 10 jaar. Daarnaast is het niet meer nodig dat de slachtoffers ten tijde van het misbruik of geweld minderjarig waren. “Met de uitbreiding werd tegemoetgekomen aan de doelstellingen van het decreet”, zegt Schryvers daarover, “De context waarin feiten gebeurden, is immers ondergeschikt aan het leed van de mensen die ermee te maken kregen. Elk slachtoffer heeft evenveel recht om gehoord en geholpen te worden.”
Sinds 2022 is de Commissie ingebed in het Agentschap Justitie en Handhaving.
In 2020 en 2021 werden telkens 7 aanvragen ontvangen. In 2020 werden er 4 in behandeling genomen en in 2021 waren er 5 ontvankelijk. Tussen januari en september 2022 ontving de commissie 9 nieuwe aanvragen, zo vernam Schryvers in antwoord op een parlementaire vraag. Hiervan werden 7 dossiers opgestart, waarvan enkele intussen al zijn afgerond. In 2 dossiers lieten de slachtoffers weten voorlopig geen verdere stappen te willen zetten. Dat maakt dat er momenteel in totaal 5 dossiers lopen en 5 ‘on hold’ staan.
Omdat vanuit de Commissie signalen kwamen dat de dienstverlening ervan te weinig bekendheid zou genieten bij hulpverlenersorganisaties en slachtoffers, werd een campagne uitgewerkt. Deze werd gelanceerd op 25 november 2022 en blijkt een schot in de roos. Amper 5 dagen na de start van de campagne, op 30 november, had de Commissie al 119 aantal aanmeldingen ontvangen, zo vernam Katrien Schryvers in antwoord op een parlementaire vraag.
“Het is natuurlijk een heel goeie zaak dat slachtoffers nu beter de weg vinden naar de Commissie en zo stappen kunnen gezet worden naar erkenning voor hun leed, wat een belangrijk onderdeel is van het verwerkingsproces”, zegt Schryvers, “Het komt er nu wel op aan om die plotse en grote toevloed aan aanmeldingen waardig en tijdig te behandelen. Een slachtoffer dat de moed vindt om de stap te zetten, moet daar op kunnen rekenen. Ik doe dan ook een oproep aan de minister om te voorzien in de nodige capaciteit en mankracht binnen de Commissie.”
