Nu duidelijk is dat Corona niet dadelijk uit ons leven zal verdwijnen, wordt er vanuit verschillende kanten voor gepleit om een duurzaam pandemiebeleid uit te bouwen. “Terecht,” vindt ook Vlaams parlementslid Katrien Schryvers, “Voor ons maken een verankering van het bezoekrecht in woonzorgcentra en de vastlegging van een kader voor bezoekbeperkingen in geval van pandemie daar deel van uit.” In een conceptnota doet Schryvers hiervoor drie zeer concrete voorstellen.
Toen tijdens het voorjaar van 2020 het coronavirus de wereld in zijn greep nam, was één van de vele maatregelen tijdens de lockdown een bezoekverbod in de woonzorgcentra om grote uitbraken tegen te gaan. De impact van de lockdown op het welzijn van de bewoners was enorm groot. “De getuigenissen tijdens de coronacommissie in de zomer van 2020 lieten niemand onberoerd. Eén van de belangrijkste aanbevelingen van de coronacommissie werd dan ook dat bezoek altijd moet toegestaan zijn”, aldus Vlaams parlementslid Katrien Schryvers, “Nooit meer zouden we onze ouderen mogen afsluiten van de buitenwereld. Mensen kunnen sterven aan corona, maar ook aan eenzaamheid.”
Richtlijnen vanuit de Taskforce Zorg
Na de eerste golf werd er gewerkt met richtlijnen vanuit de Taskforce residentiële zorg, die meermaals werden aangepast afhankelijk van de concrete situatie van de pandemie. Voor wat betreft de bezoekregelingen was het de bedoeling die te enten op de maatregelen die golden voor de ganse bevolking. “Ondanks deze richtlijnen zagen we het voorbije anderhalf jaar toch woonzorgcentra die een volledig bezoekverbod oplegden of die de bezoekmogelijkheden meer verminderden dan strikt nodig”, gaat Schryvers verder, “Bij bedenkingen en klachten over de bezoekregeling kunnen familieleden zich tot de Woonzorglijn richten.”
“Die richtlijnen zijn duidelijk maar brengen heel wat onzekerheid mee voor bewoners en hun familie,” vindt Schryvers. “Richtlijnen kunnen immers snel veranderen en bewoners en familieleden hebben weinig inspraak. Nu het duidelijk is dat corona niet op korte termijn helemaal zal verdwijnen en er werk moet gemaakt worden van een pandemiebeleid op lange termijn, moeten we dit ook doen voor het bezoekrecht in de woonzorgcentra.” In een conceptnota doet Schryvers daarom een aantal concrete voorstellen om het bezoekrecht te garanderen binnen een veilig kader en vraagt ze om decretaal restrictieve voorwaarden vast te leggen wanneer omwille van pandemie bezoekbeperkingen nodig zouden zijn.
- Duidelijkheid en rechtszekerheid
Concreet stelt Schryvers dat elke beperking van het bezoekrecht slechts kan om medische en organisatorische redenen én uitsluitend na overleg met de CRA (coördinerend raadgevend arts) en de gebruikers- en familieraad. Elke beperking op het bezoekrecht mag bovendien niet langer duren dan wat strikt noodzakelijk is; Een absoluut verbod kan niet. Eén bezoeker per week en per bewoner moet altijd mogelijk zijn, tenzij de bewoner in quarantaine of isolatie zit. In een palliatieve situatie mag er echter geen enkele beperking van het bezoekrecht zijn, noch voor wat betreft het aantal bezoekers, noch voor wat betreft de duurtijd van het bezoek. Uiteraard moet, indien de situatie dat vraagt, het woonzorgcentrum bijzondere preventieve- en hygiënemaatregelen aan de bezoekers kunnen opleggen. Belangrijk voor Schryvers is ook dat elke beperking van het bezoekrecht vooraf wordt gemeld aan het Agentschap Zorg en Gezondheid. “Het Agentschap kan dan de proportionaliteit van de maatregel evalueren, en kan eventueel optreden”, aldus het parlementslid.
- Communicatie naar bewoners en omgeving
Schryvers hecht ook belang aan de communicatie naar de bewoners en hun mantelzorgers of naaste familieleden. “Om een eventuele bezoekbeperking goed te kunnen plaatsen is het voor deze mensen uiterst belangrijk om de noodzaak ertoe te kennen, maar ook dat een perspectief wordt gegeven over de hervatting van de gewone bezoekregeling”, zegt zij.
- Alternatieve mogelijkheden tot contact
Tijdens de coronaperiode ontdekten veel bewoners van woonzorgcentra alternatieve mogelijkheden om contact te houden zoals videobellen. “Dit verdient appreciatie en het kan ook in normale omstandigheden een mooie aanvulling zijn op bezoekjes. Denk bijvoorbeeld maar aan contacten met kleinkinderen op kot of in het buitenland. In alle woonzorgcentra moeten bewoners dan ook een brede toegang krijgen tot gebruiksvriendelijke digitale communicatiemogelijkheden”, aldus Schryvers.
Verankeren in regelgeving
“De schaal waarop het inperken van bezoek tijdens de coronacrisis gebeurde is ongezien. Met mijn conceptnota wil ik nu een aanzet geven om een en ander concreter te omschrijven en bepaalde elementen uit de kaderrichtlijnen van de Taskforce Zorg regelgevend te verankeren”, besluit Schryvers.
